Te preferencyjne - 50-procentowe koszty uzyskania przychodów, wynikają z przepisu art.22 ust.9 pkt 1-3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a związane są z uzyskiwaniem przychodów z praw majątkowych, mieszczących się w tzw. sferze własności intelektualnej (prawa autorskie i pokrewne, prawa własności przemysłowej, w tym własności wynalazku, topografii układu scalonego, opłaty licencyjnej za przeniesienie prawa stosowania wynalazku, korzystanie przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami).

Zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem ww. artykułu - ustawa z dnia 20.XI.2012 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012r. Poz. 1278), wysokość kosztów uzyskania przychodów, uzyskiwanych od 1 stycznia 2013 r. co prawda nadal określa się w wysokości 50 % uzyskanego przychodu, jednakże ograniczeniem jest limit kwotowy.

Limit ten wynosi w roku 2014 - 42.764,00 zł, (tak samo jak za rok 2013), a oblicza się go jako 1/2 kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej.

Oznacza to, że w roku podatkowym łączne 50-procentowe koszty uzyskania przychodów z ww. tytułów nie mogą przekroczyć kwoty 42.764,00 zł, bez względu na to, czy podstawą uzyskania przychodu jest umowa o pracę, umowa o dzieło, umowa-zlecenie, umowa o przeniesienie prawa własności wynalazku, czy inna umowa.

Jeżeli jednak podatnik udowodni, że w roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 1-3, były wyższe niż wyżej wskazany limit, wówczas może w zeznaniu podatkowym za dany rok wykazać wartość tych kosztów w wysokości kosztów faktycznie poniesionych.

Nowe zasady określania ww. kosztów uzyskania przychodów uwzględniać też muszą płatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych (zakłady pracy, o których mowa w art. 31 updof), dokonujący wypłat wynagrodzeń ze stosunku pracy, stosunku służbowego lub innych źródeł określonych w art. 31 updof, z których to wynagrodzeń co najmniej część jest kwalifikowana jako przychód z praw majątkowych wymienionych w art. 22 ust. 9 pkt 1-3.

Przy określaniu podstawy obliczenia pobieranej zaliczki miesięcznej na podatek płatnik winien zastosować wyżej wskazane kwotowe ograniczenie kosztów uzyskania przychodów, jeżeli suma wypłaconych od początku roku przez danego płatnika wynagrodzeń kwalifikowanych jako przychód z praw wymienionych w art. 22 ust. 9 pkt 1-3 przekroczyła kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej (w 2014r. - 85.528,00zł).

Zgodnie z nowo wprowadzonym przepisem art. 32 ust. 7 updof zakład pracy przy obliczaniu zaliczki nie będzie również stosował kosztów uzyskania przychodów określonych w art. 22 ust. 9 pkt 1-3, jeżeli pracownik złoży płatnikowi pisemne oświadczenie o rezygnacji z ich stosowania.

Zaprzestanie stosowania ww. kosztów uzyskania przychodów nastąpi wówczas od miesiąca następującego po miesiącu, w którym pracownik złoży wyżej opisane oświadczenie. Oświadczenie to składa się odrębnie dla każdego roku podatkowego.

Opisane zasady dotyczące stosowania kosztów uzyskania przychodów określonych w art. 22 ust. 9 pkt 1-3 updof, odnoszą się również do płatników określonych w art. 41 ust. 1 updof, którzy dokonują na rzecz osób fizycznych świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18 updof, a które to świadczenia w co najmniej części są kwalifikowane jako przychód z praw majątkowych wymienionych w art. 22 ust. 9 pkt 1-3.

Jeśli więc suma wypłaconych przez danego płatnika od początku roku na rzecz danej osoby fizycznej świadczeń, kwalifikowanych jako przychód z praw wymienionych w art. 22 ust. 9 pkt 1-3, przekroczyła kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej (w 2013 r. - 85.528,00zł), to płatnik winien przy obliczaniu zaliczki na podatek zastosować wyżej wskazany kwotowy limit kosztów uzyskania przychodów. Nadto na podstawie nowo wprowadzonego przepisu art. 41 ust. 11 updof, płatnik zaprzestanie stosowania - przy obliczaniu zaliczki na podatek - kosztów uzyskania przychodów określonych w art. 22 ust. 9 pkt 1-3 updof, jeżeli podatnik złoży płatnikowi pisemne oświadczenie o rezygnacji z ich stosowania.

Oświadczenie to składa się odrębnie dla każdego roku podatkowego.